Skorek pospolity w twoim domu i ogrodzie. Czy szczypawki mogą ugryźć człowieka?
Skorek pospolity (z łac. Forficula auricularia), powszechnie znany jako szczypawka, to owad, który budzi mieszane uczucia wśród ogrodników i mieszkańców domów. Z jednej strony pożyteczność skorków, pomaga kontrolować populacje szkodników takich jak mszyce i małe gąsienice. Z drugiej jednak strony, owady potrafią uszkadzać rośliny ozdobne, warzywa, a nawet owoce w naszych ogrodach. Skorek, choć niegroźny dla człowieka, potrafi wzbudzać obawy swoim charakterystycznym wyglądem.
Jak rozpoznać skorki pospolite (szczypawki)?
Skorki pospolite są niewielkimi owadami należącym do rodziny szczypawkowatych (Forficulidae). Osobniki mają charakterystyczne wydłużone ciało, które osiąga długość od 10 do 16 mm. Odwłok owada ma szare lub brązowe ubarwienie, a na jego końcu znajdują się szczypce, które są używane głównie w obronie oraz podczas walk z innymi osobnikami swojego gatunku. Dodatkowo skorek ma czułki przednie, które złożone są z 14 segmentów, które również pomagają w jego identyfikacji.
Szczypawka w ogrodzie. Czym się żywi skorek pospolity?
Szczypawki głównie żywią się martwą materią organiczną i chętnie podgryzają różnorodne rośliny. Niekiedy mogą wyrządzać szkody w roślinach, co jest szczególnie widoczne w przypadku dużej populacji. W ogrodach szczypawki polują na liczne szkodniki, takie jak mszyce, małe gąsienice oraz pozostałe drobne owady, które mogą uszkadzać rośliny. Dzięki temu pełnią rolę naturalnych drapieżników, pomagając kontrolować populacje szkodników. Szczypawki są naturalnymi wrogami rybika cukrowego (Lepisma saccharina), który często są obecne w naszych domach.
Skorki w ogrodzie. Gdzie przebywają?
Skorki często ukrywają się pod kamieniami, pniami drzew, liśćmi, ściółką, a także w szczelinach ziemi. Chociaż skorek pospolity występuje naturalnie w ogrodach i zazwyczaj w ekosystemie pełni pożyteczną funkcję, w pewnych okolicznościach może stać się szkodnikiem. Skorki mogą czasami wgryzać się w żywe rośliny, podgryzając młode liście, pąki kwiatowe, owoce i warzywa. Uszkodzenia te są najbardziej widoczne, gdy populacja skorków w ogrodzie jest duża.
Skorki mogą uszkadzać niektóre rośliny warzywne, takie jak fasola, buraki oraz kwiaty ozdobne np. dalie i aksamitki, a także kiełkujące pędy. Szczypawki potrafią wygryzać otwory w blaszce liściowej, pozostawiając nienaruszone grubsze nerwy, co tworzy charakterystyczny efekt "siatki". Niektóre skorki pospolite zjadają brzegi liści. Szkodliwość szczypawek może być bardziej widoczna podczas wilgotnego i pochmurnego lata. Ponadto, owady mogą powodować uszkodzenia owoców, wyjadając miąższ jabłek czy gruszek.
Skąd się biorą szczypawki w domu?
Szczypawki w domu, choć zazwyczaj nie stanowią poważnego zagrożenia dla ludzi, często budzą niepokój swoją obecnością. Szczypawki przenikają do wnętrza budynków z ogrodu lub terenu wokół domu, gdyż szukają ciemnych i wilgotnych miejsc do schronienia. W miarę jak pogoda zmienia się, owady mogą przedostawać się do domów przez nieszczelności w drzwiach, oknach, wentylacjach czy szczelinach w ścianach. Skorki pospolite często są przypadkowo przynoszone do domu w drewnie opałowym lub roślinach doniczkowych, które były przechowywane na zewnątrz.
Drewniane podłogi, zwłaszcza w starszych budynkach, szczególnie gdy są zawilgocone, stwarzają sprzyjające środowisko dla szczypawek. Szczypawki mogą znajdować się w piwnicach, czy w okolicach rur wodociągowych i pomp hydroforowych, gdzie wilgoć jest obecna.
Czy szczypawka jest groźna dla człowieka?
Skorki pospolite są owadami nieagresywnymi. Zazwyczaj unikają kontaktu z ludźmi i chowają się w ciemnych i zawilgoconych kryjówkach. Nie atakują ludzi i nie wykazują zachowań, które mogłyby stanowić zagrożenie. Choć szczypawki mogą dla niektórych osób wyglądać nieco groźnie, to ich obecność w domu jest bardziej irytująca niż niebezpieczna.
Czy szczypawki gryzą człowieka?
Ugryzienia powodowane przez szczypawkę są stosunkowo rzadkie i zazwyczaj wynikają z próby obrony, gdy owad czuje się zagrożony. Jeśli dojdzie do ugryzienia przez szczypawkę, jest ono zazwyczaj łagodne i nie powoduje poważnych obrażeń. Może wywołać jedynie lekkie podrażnienie skóry, podobne do ukąszenia przez małego owada. Szczypce nie są na tyle silne, by przebić ludzką skórę i zazwyczaj nie wywołują poważnych obrażeń. Szczypawki nie posiadają żądła, jadu ani toksyn, które mogłyby sprawić, że ich ukąszenia byłyby niebezpieczne dla zdrowia człowieka.
Co się stanie jak skorek wejdzie do ucha?
Szczypawki, mają reputację owadów, które rzekomo wchodzą do ucha człowieka, ale to jest głównie mit, a w rzeczywistości jest to mało prawdopodobne zjawisko. Drugi człon łacińskiej nazwy skorka pospolitego "auricularia" pochodzi od łacińskiego słowa oznaczającego ucho - "auris", co w przeszłości mogło prowadzić do fałszywego przekonania, że owady te mają skłonność do wchodzenia do uszu.
Co odstrasza szczypawki?
Skorki pospolite nie lubią zapachu niektórych olejków eterycznych, takich jak olejek lawendowy, olejek z drzewa herbacianego, cytrynowy czy eukaliptusowy. Można je stosować, rozcieńczając w wodzie i spryskując roztworem miejsca w których pojawiają się szczypawki.
Mięta, lawenda, bazylia, oraz tymianek to przykłady roślin, których zapach jest nieprzyjemny dla szczypawek. Sadzenie ich w ogrodzie może pomóc w naturalnej ochronie przed tymi owadami.
Jakie są sposoby na pozbycie się skorków?
Skorki pospolite, zazwyczaj nie wymagają zwalczania, ponieważ ich obecność w ogrodzie i domu jest zwykle nieszkodliwa i mało uciążliwa. Szczypawki pełnią również pożyteczną rolę, pomagając kontrolować populacje szkodników, takich jak mszyce i gąsienice. Jednak w przypadku dużych infestacji, gdy ich liczebność staje się zbyt wysoka i zaczynają powodować widoczne szkody w uprawach lub w przestrzeniach mieszkalnych, można podjąć kroki w celu ich zwalczania. W przypadku pojawienia się skorków pospolitych w mieszkaniu warto sięgnąć po środki, które pozwolą na pozbycie się problemu. Na rynku istnieją naturalne preparaty owadobójcze, takie jak choćby STRONG PERMETRYNA 40%.
Jak zrobić pułapkę na szczypawki?
Prostym domowym sposobem na pozbycie się skorków z ogrodu może być zastosowanie pułapki z tektury. Skorki pospolity chętnie szukają kryjówek w ciemnych i wąskich miejscach, więc zwinięta tektura doskonale nadaje się do ich złapania. Zwiń tekturę w spłaszczony rulon, dzięki temu powstanie tunel, w których skorki będą się chować. Staraj się, aby rulon był zwinięty dość ciasno, ale jednocześnie na tyle luźno, żeby były w nim szpary, a owady mogły łatwo wejść do środka.
Możemy układać również warstwy pofałdowanej tektury jedna na drugą, tak by stworzyć zakamarki, które imitują naturalną kryjówkę skorków. W celu zwiększenia skuteczności pułapki, możemy lekko zwilżyć tekturę. Szczypawki lubią wilgotne środowiska, więc to będzie je przyciągnąć do pułapki. Umieść kilka takich pułapek w różnych miejscach ogrodu lub domu, aby zwiększyć szanse na złapanie większej liczby szczypawek.
Podsumowanie:
Skorek pospolity, potocznie znany jako szczypawka, rzadko stanowi większe zagrożenie dla ludzi. Choć może czasami chwytać skórę swoimi szczypcami w samoobronie, nie gryzie i nie jest jadowity, a ewentualne kontakt ze szczypawką jest zazwyczaj bezbolesny. W ogrodach skorki mogą uszkadzać rośliny, ale ich obecność może być również korzystna, gdyż pomagają kontrolować populacje szkodników. Zwalczanie skorków jest zazwyczaj konieczne tylko w przypadku dużych infestacji, które powodują widoczne szkody. W takich sytuacjach można stosować metody chemiczne, takie jak insektycydy, oraz naturalne środki, takie jak pułapki domowej roboty.
Chcesz dowiedzieć się więcej o skorku pospolitym. Zastanawiasz się jak wygląda skorek pospolity? Czy szczypawka gryzie? Tu znajdziesz dodatkowe informacje:
Skorek pospolity - https://pl.wikipedia.org/wiki/Skorek_pospolity
Czy szczypawki lubią wchodzić ludziom do uszu? - https://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/7,137474,30113077,czy-skorki-lubia-wchodzic-do-uszu.html
Szczypawice wchodzące do uszu? "Nie taki diabeł straszny, jak go malują" - https://wydarzenia.interia.pl/kraj/news-szczypawice-wchodzace-do-uszu-nie-taki-diabel-straszny-jak-g,nId,7009283#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=chrome
