Jak założyć kompostownik w ogrodzie? Stwórz ekologiczny nawóz dla swoich roślin
Kompostowanie to biologiczny proces, który naśladuje naturalny cykl rozkładu materii organicznej. Zamieniając resztki kuchenne, liście, trawę i gałęzie w żyzny, bogaty w składniki pokarmowe nawóz, kompostownik staje się prawdziwym skarbem dla prawdziwego ogrodnika. Ten tzw. "czarny eliksir" nie tylko użyźnia glebę, ale również poprawia jej strukturę i zwiększa zdolność do zatrzymywania wody, co przekłada się na lepszy rozwój roślin i większe wydawanie plonów. Stworzenie własnego kompostownika to nie tylko oszczędność pieniędzy, ale również satysfakcjonujące doświadczenie, które pozwala na użycie odpadów w celu promowania ekologicznego stylu życia.
Co to jest kompost i do czego służy?
Kompost to nic innego jak przetworzone resztki organiczne, takie jak liście, trawa, gałęzie, obierki warzyw i owoców, skorupki jaj, a nawet fusy z kawy i herbaty. Zamiast trafiać na wysypiska śmieci, odpady naturalne zyskują drugie życie, dzięki czemu stają się wartościowym nawozem do ogrodu.
Sekret tkwi w naturalnym procesie rozkładu, który zachodzi w kompostowniku. Pod wpływem mikroorganizmów takich jak bakterie i grzyby materia organiczna ulega rozkładowi, tworząc bogaty w składniki pokarmowe humus. Kompost często nazywany jest czarnym skarbem ogrodu, gdyż ma wiele cennych właściwości. Kompost przede wszystkim zwiększa zawartość próchnicy w glebie, co czyni ją bardziej pulchną, przewiewną i lepiej zatrzymującą wodę. To z kolei ułatwia korzeniom roślin pobieranie składników odżywczych i wody.
Jak zrobić kompost?
Aby zacząć wytwarzać własny nawóz w postaci kompostu, potrzebujesz wyselekcjonować odpowiednie składniki, które będą przeznaczone do kompostowania. Istnieją dwa główne typy materiałów, które można kompostować. Dzielimy je na odpady ogrodowe tzw. zielone i brązowe. Równowaga tych składników jest ważna, aby prawidłowo przebiegał proces ich przetwarzania. Materiały zielone są bogate w azot, natomiast brązowe zawierają dużą ilość węgla. Do składników zielonych zaliczamy wilgotne resztki takie jak skoszona trawa, liście, obierki z warzyw i owoców, fusy z kawy i herbaty, resztki z jedzenia z wyłączeniem mięsa, kości i nabiału Te materiały będą niezbędne jako pożywka dla mikroorganizmów odpowiedzialnych za rozkład kompostu.
Materiały brązowe takie jak gałęzie i suche liście, słoma, siano, trociny, wióry, kora drzewna oraz papier i tektura będą potrzebne, by stworzyć odpowiednią strukturę kompostu i pochłaniać nadmiar wilgoci. Materiały brązowe, szczególnie gałęzie i rozdrobnione drewno są niezbędne dla prawidłowego przepływu powietrza. Dobrze napowietrzony kompost pozwala na swobodny rozkład materii organicznej przez bakterie i grzyby. Bez odpowiedniej struktury kompost może stać się zbity i beztlenowy, co spowalnia proces rozkładu i prowadzi do powstawania nieprzyjemnych zapachów.
Proces tworzenia kompostu najlepiej zacząć od układania warstwy brązowych materiałów, takich jak słoma, gałęzie i rozdrobnione drewno. Ta warstwa zapewni strukturę i odpowiedni drenaż dla kompostu. Następnie należy dodać warstwę zielonych materiałów, które dostarczą wilgoci niezbędnej do kompostowania. Kontynuuj naprzemienne układanie warstw brązowych i zielonych materiałów, aż kompostownik będzie wypełniony. Należy pamiętać, aby zachować proporcje, np. na 2 części zielonych resztek organicznych można dodać 2 lub 3 części brązowych. Wierzch kompostownika należy pokryć warstwą brązowych odpadków, co zapobiega utracie wilgoci i ulatnianiu się nieprzyjemnych zapachów, które powstają z gnicia zielonych resztek. Poszczególne warstwy kompostu należy mieszać co kilka tygodni, aby zapewnić dostęp powietrza do wszystkich materiałów. Możemy używać do tego wideł ogrodowych lub łopaty. W suchym klimacie lub podczas upałów może być konieczne częstsze mieszanie, żeby zapobiec wysychaniu kompostu.
Jak długo robi się kompost?
W sprzyjających warunkach, przy użyciu głównie materiałów zielonych i regularnym mieszaniu, kompost może być gotowy już po 3-4 miesiącach. Większość kompostowników potrzebuje, co najmniej 6 miesięcy, aby wytworzyć kompost. Kompostowanie w dużych pryzmach i w chłodnym klimacie może potrwać nawet powyżej 1 roku.
Większe kompostowniki, szczególnie wypełnione dużą ilością odpadów brązowych zazwyczaj potrzebują więcej czasu niż mniejsze. Ciepła pogoda sprzyja szybszemu rozkładowi materii organicznej. Optymalna wilgotność kompostu to około 50%. Zbyt suchy kompost będzie się rozkładał powoli, a zbyt mokry może prowadzić do beztlenowego rozkładu i wydzielania przykrego zapachu.
Jak przyspieszyć proces kompostowania?
Czarne złoto ogrodu, czyli kompost, powstaje w swoim naturalnym tempie, ale niecierpliwym ogrodnikom zależy na szybszym uzyskaniu tego drogocennego nawozu. Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby na przyspieszenie procesu kompostowania. Jeśli naturalne metody takie jak regularne mieszanie i podlewanie wysuszonego kompostu nie wystarczają, możemy zastosować preparaty przyspieszające proces naturalnej fermentacji materii organicznej, które jednocześnie wzbogacając kompost o niezbędne mikroelementy.
Doskonałym tego przykładem jest sypki preparat KOMPOSTER, który zawiera mikroelementy, przyspiesza fermentację i działa jako pożywka dla bakterii i grzybów, tworząc idealne warunki do szybkiego rozkładu organicznych resztek. Dzięki zastosowaniu tego aktywatora do kompostowania proces degradacji biomasy staje się efektywniejszy. KOMPOSTER zawiera również składniki neutralizujące substancje lotne, które aktywnie redukują przykre zapachy, tworząc przy tym sprzyjające warunki do prac ogrodowych w otoczeniu kompostownika. KOMPOSTER zawiera węglan wapnia, który działa jako naturalny stabilizator pH. W procesie kompostowania związków o odczynie kwaśnym, takich jak kawa, dodanie węglanu wapnia pomaga zneutralizować kwasowość i utrzymać optymalne środowisko do dojrzewania kompostu.
KOMPOSTER - AKTYWATOR DO KOMPOSTOWNIKA
Na rynku dostępne są również płynne preparaty do przyspieszania kompostowania, czego przykładem jest BIOPON. Jest to komposter redukujący nieprzyjemne zapachy, dzięki swojej formule, która zawiera składniki przyspieszające rozkład związków lotnych. Preparat do kompostownika zawiera substancje odżywcze zasilające mikroorganizmy glebowe (bakterie, grzyby, nicienie), które wykorzystują materię organiczną jako źródło energii i składników pokarmowych. W wyniku ich działania materia organiczna ulega dalszej biodegradacji, co powoduje rozkład związków na mniejsze cząsteczki. Produkt jest wydajny, a 50 ml koncentratu BIOPON wystarcza do otrzymania 5 litrów roztworu wodnego, którym należy równomiernie polewać warstwy kompostu.
BIOPON - AKTYWATOR PRZYSPIESZAJĄCY KOMPOSTOWANIE
Jak sprawdzić, czy kompost jest już gotowy?
Idealnie przygotowany tzw. dojrzały kompost powinien mieć ciemny, ziemisty kolor i jednolitą strukturę. Dobrze wytworzony kompost jest sypki i powinien łatwo rozkruszać się w dłoni. Nie powinien być mokry, śluzowaty lub zbity w grudki. Gotowy do użycia dojrzały kompost powinien mieć przyjemny, ziemisty zapach, przypominający zapach lasu lub wilgotnej gleby. Natomiast ostry, amoniakalny zapach oznacza niedokładne rozłożenie się materii organicznej.
Jak zbudować własny kompostownik?
Budowa kompostownika to proste zadanie. Nie musisz być doświadczonym majsterkowiczem, gdyż wystarczy kilka podstawowych kroków i odrobina kreatywności, aby stworzyć idealne miejsce do przetwarzania resztek organicznych w życiodajną substancję. Do budowy kompostownika możesz wykorzystać różne materiały takie jak deski czy siatka ogrodzeniowa, w zależności od swoich preferencji i dostępności. Zdecyduj o wielkości kompostownika, biorąc pod uwagę ilość odpadów ogrodowych i kuchennych, które będziesz kompostować. Ogólnie rzecz biorąc, kompostownik o wymiarach 1 x 1 x 1 metr może być wystarczający dla przeciętnego gospodarstwa domowego.
Po wyborze materiału zbuduj ściany kompostownika. W przypadku drewna ułóż deski poziomo lub pionowo, łącząc je gwoździami lub śrubami. Pamiętaj o pozostawieniu kilku szczelin między deskami dla zapewnienia lepszej wentylacji. Siatkę metalową możesz przymocować do drewnianych lub metalowych słupków tworząc ściany kompostownika. Możesz opcjonalnie dodać pokrywę do kompostownika, aby chronić kompost przed zwierzętami oraz wiatrem, deszczem i nadmiernym wysuszeniem. Pokrywa może być wykonana z desek, folii lub materiału wodoodpornego.
Jak zrobić kompostownik z palet?
Budowa przydomowego kompostownika z palet to proste i tanie zadanie. Wystarczy kilka palet, podstawowe narzędzia jak młotek i gwoździe i odrobina chęci, aby stworzyć idealne miejsce do przetwarzania odpadów ogrodowych w życiodajną substancję. Do budowy kompostownika będziesz potrzebować 3-4 palet drewnianych w całości. Wybierz palety w dobrym stanie, wolne od pleśni i uszkodzeń. Możesz użyć palet EURO (EPAL) np. o wymiarach 80 x 120 cm lub palet przemysłowych o innych wymiarach, w zależności od Twoich potrzeb.
Jeśli chcesz mieć dostęp z boku, możesz użyć 3 palet do skonstruowania ścian kompostownika. Tego typu kompostownik umożliwia łatwe i wygodne dodawanie i wyjmowanie kompostu bez konieczności operowania z góry. Dodatkowo, kompostownik z 3 palet jest łatwy do rozbudowy w przyszłości. Możesz dodać czwartą paletę, aby stworzyć kompostownik z dostępem z góry lub dodać kolejne ściany boczne, żeby powiększyć powierzchnię kompostownika.
Co dać na spód kompostownika?
Pierwsza warstwa kompostownika ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego przebiegu procesu rozkładu szczątków organicznych. Odpowiednio dobrany materiały organiczne na dno zapewni odpowiednią cyrkulację powietrza i stworzy warunki sprzyjające rozkładowi materii organicznej. Nie ma konieczności wykładania dna kompostownika żadnym solidnym materiałem. Kompostownik działa poprawnie bez stosowania szczelnej warstwy na spodzie. Wystarczy wyłożenie dna kompostownika naturalnymi odpadami ogrodowymi takimi jak gałęzie, patyki, słoma, liście, kora drzewna, co ułatwia drenaż i zapobiega zastojom wody.
Czy kompost musi być przykryty?
Przykrywanie kompostownika nie jest koniecznością, ale może przynieść szereg korzyści. W upalne i suche dni przykrycie kompostownika pomaga zapobiec nadmiernemu parowaniu, co utrzymuje wilgoć. Pokrywa pomaga zredukować brzydkie zapachy powstające podczas gnicia szczątków organicznych. Pokrywa chroni kompost przed wiatrem i deszczem oraz dostępem zwierząt domowych takich jak psy i koty.
Gdzie postawić kompostownik?
Kompostownik powinien być umiejscowiony w miejscu łatwo dostępnym, aby bez problemu można było wrzucać do niego odpady ogrodowe i kuchenne i wyjmować gotowy nawóz. Nie należy stawiać kompostownika w zakamarkach, np. za gęstymi krzewami. Kompostownik najlepiej umieścić w miejscu przewiewnym i częściowo zacienionym. Bezpośrednie działanie promieni słonecznych może wysuszać kompost, spowalniając proces rozkładu. Należy wybrać płaskie i równe miejsce, aby kompostownik stał stabilnie i nie przewrócił się. Nierówny teren może utrudniać dostęp do kompostownika i prowadzić do wyciekania rozkładających się substancji.
Czego nie wrzucać do kompostownika?
Kompostowanie to idealny sposób na przetwarzanie resztek organicznych i tworzenie wartościowego naturalnego nawozu dla ogrodu. Jednak nie wszystkie odpady domowe nadają się do kompostowania. Wrzucając do kompostownika niewłaściwe rzeczy, możesz spowolnić proces rozkładu, przyciągnąć szkodniki, a nawet stworzyć nieprzyjemne zapachy. Rzeczy, których zdecydowanie nie powinieneś wrzucać do kompostownika to przede wszystkim resztki mięsa, kości i tłuszcze, ktore gnijąc w kompostowniku, powodują nieprzyjemną woń i przyciągają zwierzęta, takie jak szczury czy psy.
Nie należy wrzucać do kompostownika błyszczących papierów i tektury, która zawierają kleje i barwniki, gdyż są one szkodliwe dla środowiska. Nie należy wrzucać plastiku oraz szkła, gdyż te materiały nie ulegają biodegradacji. Nie należy wyrzucać preparatów lub wylewać substancji płynnych do kompostownika, które zawierają pestycydy lub herbicydy, gdyż te chemikalia są szkodliwe dla mikroorganizmów takich jak bakterie i grzyby, które są odpowiedzialnych za prawidłowy przebieg kompostowania.
Podsumowanie. Jak założyć kompostownika w ogrodzie?
1. Wybierz miejsce - Zacienione, o dobrym drenażu, z dala od domu i granicy działki.
2. Przygotuj kompostownik - Możesz użyć gotowego pojemnika lub zbudować własny z palet, drewna lub gałęzi.
3. Dodaj warstwy startowe - Na spód kompostownika ułóż gałęzie, patyki lub słomę, aby zapewnić drenaż. Następnie dodaj warstwę liści, skoszonej trawy lub resztek kuchennych.
4. Mieszaj i nawilżaj - Systematycznie mieszaj kompost, aby zapewnić dopływ powietrza. Dodawaj wodę, jeśli kompost jest zbyt suchy.
5. Cierpliwie czekaj - Proces kompostowania może trwać kilka miesięcy, ale w rezultacie uzyskasz wartościowy nawóz dla swojego ogrodu.
Pamiętaj - Nie wrzucaj do kompostownika mięsa, kości, nabiału, chwastów z nasionami, ekskrementów zwierząt domowych, plastiku, metalu, szkła, pestycydów i herbicydów.
Tu znajdziesz dodatkowe informacje o kompstowaniu i sposobach robienia kompostowników:
Kompostowanie - https://pl.wikipedia.org/wiki/Kompostowanie
Kompostownik z palet - jak zrobić kompostownik z palet krok po kroku? - https://muratordom.pl/ogrod/pielegnacja-roslin/kompostownik-z-palet-jak-zrobic-kompostownik-z-palet-krok-po-kroku-zdjecia-aa-xxbU-Ghez-c2fs.html
Jak i z czego zrobić kompostownik przydomowy? Kilka opcji - https://zielona.interia.pl/dom-ogrod/news-jak-i-z-czego-zrobic-kompostownik-przydomowy-kilka-opcji,nId,6999244#google_vignette
"Czarne złoto" w ogrodzie straci swoje właściwości. Nigdy nie wrzucaj do kompostownika - https://kobieta.interia.pl/porady/news-czarne-zloto-w-ogrodzie-straci-swoje-wlasciwosci-nigdy-nie-wr,nId,7399557#google_vignette