Wtyk amerykański. Jak go rozpoznać ? Czy jest potencjalnym zagrożeniem ?
Wtyk amerykański to owad, który znany jest pod nazwą leptoglossus occidentalis i należy do pluskwiaków z rodziny owadów coreidae. Pluskwiak ten stał się przedmiotem zainteresowania naukowców i specjalistów od ochrony środowiska ze względu na swoje istotne znaczenie w ekosystemie. Wtyk amerykański posiada ciało o owalnym, wydłużonym kształcie. Jest to stosunkowo duży owad, osiągający około 1,5 cm. Głowa wtyka amerykańskiego, jest zaopatrzona w długie czułki skierowane do przodu.
Tułów owada jest w odcieniu brązowym lub oliwkowo-brązowym z jasnymi plamami i wzorami na ciele. Znakiem rozpoznawczym wtyka amerykańskiego jest zdolność do wydzielania w trakcie zagrożenia lub uszkodzenia ciała, charakterystycznego i nieprzyjemnego zapachu feromonów. Woń ta wywołuje u człowieka duży dyskomfort. Wtyk amerykański nie stanowi jednak bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, nie powoduje ukąszeń i nie wykazuje agresywnego zachowania wobec ludzi, jednakże obecność w otoczeniu człowieka ze względu na duże rozmiary i małą wiedzę na jego temat, budzi zaniepokojenie i lęk. Dodatkowo owad potrafi sprawnie fruwać.
Wtyk amerykański: Poznaj jego środowisko naturalne i zachowania
Rozmieszczenie populacji wtyka amerykańskiego jest ściśle związane z jego preferencjami dotyczącymi środowiska naturalnego. Owad ten jest często spotykany w ciepłych i suchych regionach zachodniej części Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej – stąd jego nazwa. Populacja wtyka amerykańskiego szczególnie się rozwija na obszarach o roślinności zdominowanej przez drzewa iglaste np. sosny i różne gatunki drzew cyprysowatych.
Najczęściej występuje na obrzeżach lasów, na łąkach, polach oraz terenach trawiastych. Spotkać go można również w ogrodach i sadach. W niektórych przypadkach wtyk amerykański ma zdolność do tworzenia kolonii na terenach zurbanizowanych. Jego zdolność do przetrwania jest uzależniona od dostępności roślin, które stanowią źródło pożywienia i schronienia. Wtyk amerykański jest owadem preferującym w okresie letnim samotny tryb życia. Podczas zimy może gromadzić się w większych grupach w poszukiwaniu ciepła – potrafi wtedy wtargnąć do domów i budynków.
Wtyk amerykański: Cykl życiowy i rozmnażanie owada
Krótki czas życia wtyka amerykańskiego odgrywa istotną rolę w podtrzymaniu zdolności reprodukcyjnych. Dla tego owada istotne jest szybkie rozmnażanie , aby utrzymać liczebność populacji. Dorosłe osobniki wtyka amerykańskiego żyją na ogół od kilku tygodni do kilku miesięcy. Na długość życia dorosłego osobnika wpływają przede wszystkim takie czynniki, jak dostępność pożywienia, warunki środowiskowe i obecność drapieżników.
Rozród wtyka amerykańskiego występuje w okresie wiosennym. Samce i samice spotykają się w otoczeniu swojego naturalnego środowiska, w trakcie którego dochodzi do kopulacji. Samica składa jaja na roślinach, zazwyczaj na drzewach iglastych, przytwierdzając je za pomocą wydzieliny klejącej, po czym opiekuje się nimi aż do momentu wyklucia nowego pokolenia.
Z jaj wylęgają się larwy wtyka amerykańskiego, które przechodzą przez kilka stadiów rozwoju, podczas których żywią się sokami roślin. Następnie owad przechodzi do fazy przeistaczania, by zamienić się w poczwarkę, u której zachodzą istotne zmiany fizjologiczne i anatomiczne. Prowadzi to do jego dalszego przekształcenia w imago, czyli dorosłego osobnika.
Kiedy wtyk amerykański pojawił się w Polsce ?
Wtyk amerykański to owad uchodzący za gatunek inwazyjny, który pojawił się w Europie w pierwszej dekadzie XXI wieku i od tego czasu rozprzestrzenia się w różnych regionach starego kontynentu. W Polsce również odnotowano obecność tego gatunku, a w ostatnim czasie coraz częściej padają pytania od naszych zaniepokojonych klientów o tego nietuzinkowego przybysza z Ameryki. Trudno jest oszacować dokładną datę jego pierwszego pojawienia się w naszym kraju. Wiele źródeł podaje, że pierwsze wzmianki o wtyku amerykańskim pochodzą z lat na przełomie 2007-2010.
Z uwagi, że wtyk amerykański jest rodzajem gatunku introdukowanego, który ma tendencję do wprowadzania zmian w lokalnych ekosystemach oraz w uprawach rolniczych i ogrodniczych, to istnieje konieczność ciągłego monitorowania jego obecności. W razie potrzeby należy podjąć działania prewencyjne w celu kontroli jego populacji, zwłaszcza na terenach, gdzie może stwarzać problemy.
Czy wtyk amerykański jest niebezpieczny dla człowieka ?
Wtyk amerykański nie jest uważany za niebezpiecznego owada dla człowieka. Jest to osobnik roślinożerny, który żywi się sokami roślin i nie wykazuje agresywnych zachowań i nie ma zdolności do kąsania człowieka. Obecność wtyka amerykańskiego powoduje jednak dyskomfort dla człowieka, gdyż owad wydziela charakterystyczny i nieprzyjemny zapach w momencie zagrożenia i jego uszkodzenia, a jego rozmiar i możliwość latania wzbudza lęk i odrazę. W okresie późnej jesieni i zimy wtyk amerykański może przenikać do wnętrza budynków w poszukiwaniu ciepła. W większości przypadków obecność owada nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego.
Czy wtyk amerykański wyrządza szkody ?
Wtyk amerykański jest owadem roślinożernym, który żywi się substancjami odżywczymi zawartymi w sokach roślin. Znakomicie wysysa płyny i enzymy roślinne, co może uszkadzać drzewa iglaste, zwłaszcza sosny i gatunki cyprysowate. Nadmierny rozrost populacji wtyka amerykańskiego może doprowadzić na terenie jego żerowania do żółknięcia i opadania igieł oraz osłabienia drzew. W przypadku dużych populacji owada, jego obecność może wpłynąć na równowagę ekosystemów, zwłaszcza na terenach lasów iglastych.
Jakie uprawy niszczy wtyk amerykański ?
Wtyk amerykański w szczególności, gdy jego populacja jest duża, może wyrządzać potencjalne szkody w różnych uprawach rolniczych i ogrodniczych. Owad może atakować owoce, takie jak jabłka, gruszki, nektarynki, brzoskwinie czy orzechy włoskie, przyczyniając się do ich zniekształceń i uszkodzeń. Wtyk amerykański potrafi również uszkadzać grona winogron, z których chętnie wysysa soki. Pluskwiak ten może atakować niektóre warzywa, zwłaszcza pomidory i paprykę.
Czy wtyk amerykański niszczy rośliny ogrodowe ?
Ozdobne rośliny ogrodowe, takie jak rododendrony czy forsycje, mogą być narażone na uszkodzenia spowodowane przez wtyka amerykańskiego. Zniekształcenia i osłabienie tych roślin mogą wpływać na ich estetykę i zdrowie, co może stanowić pewien problem w ogrodach i parkach. Jak już wyżej napisaliśmy, wtyk może uszkadzać rośliny iglaste, warzywne i owocowe.
Jak się pozbyć wtyka amerykańskiego? Strategie i środki ochrony:
Zwalczanie wtyka amerykańskiego, może być konieczne, zwłaszcza gdy populacja owada wtargnie do upraw rolniczych, ogrodów lub parków publicznych. Istnieje kilka skutecznych metod kontroli populacji wtyka amerykańskiego. Jeśli stoisz przed dylematem, jak się pozbyć wtyka amerykańskiego, to poniżej prezentujemy kilka praktycznych metod:
-
Usuwanie ręczne - Jednym z najprostszych, a zarazem najbardziej pracochłonnych i kosztownych sposobów kontroli wtyka amerykańskiego jest usuwanie owadów ręcznie. Najlepszym okresem jest wczesna wiosna, gdy owady licznie gromadzą się na roślinach. Do zabiegu usuwania owadów należy używać rękawiczek, ponieważ owady mogą wydzielać specyficzną substancję o nieprzyjemnej woni.
-
Pułapki feromonowe - Pułapki feromonowe, które zawierają substancje wabiące wtyka amerykańskiego, mogą być używane do monitorowania i wyłapywania populacji. Stosowanie feromonów płciowych samicy w pułapce, może zwiększyć skuteczność w kontrolowaniu populacji wtyka amerykańskiego. Można również zastosować inne substancje zapachowe np. związane z intensywnym i wysoko skoncentrowanym zapachem roślin, które są preferowanymi siedliskami wtyka amerykańskiego.
-
Zapobieganie wnikaniu do domów - Aby zapobiec wnikaniu wtyka amerykańskiego do domów, szczególnie w okresie zimowym, warto zadbać o szczelność okien i drzwi. Można zamontować moskitiery na oknach, drzwiach balkonowych, kominach i otworach wentylacyjnych.
-
Chemiczne środki ochrony roślin - W niektórych przypadkach, zwłaszcza w uprawach rolniczych, może być konieczne zastosowane chemicznych środków ochrony roślin, w celu zwalczenia wtyka amerykańskiego. Jest to ostateczna opcja, która powinna być dokładnie przemyślana z uwzględnieniem ochrony środowiska.
-
Pyretryny - Pyretryny to rodzaj naturalnych insektycydów, które są pozyskiwane z określonego gatunku wysuszonych koszyczków kwiatów chryzantemy - złocienia dalmatyńskiego (chrysanthemum cinerariaefolium) tudzież w najnowszych opracowaniach naukowych nazywanego - wrotyczem. Ekstrakt ze złocienia dalmatyńskiego jest częstym składnikiem naturalnych preparatów owadobójczych, a ze względu na jego niską toksyczność, znajduje uznanie wśród upraw ekologicznych. Działanie organicznej pyretryny będzie wykazywało właściwości biobójcze wobec wtyka amerykańskiego. Warto nadmienić, że pyretryna ulega szybkiej biodegradacji.
Aby ograniczyć szkody spowodowane przez wtyka amerykańskiego, konieczne jest zastosowanie skutecznych metod i strategii ochrony przed owadem. Istnieją różne metody, takie jak wyżej wspomniane usuwanie ręczne, stosowanie pułapek feromonowych czy zastosowanie chemicznych środków ochrony roślin. Ważne jest, aby te strategie były stosowane z uwzględnieniem ochrony środowiska i innych pożytecznych organizmów, które żyją w pobliżu siedlisk pluskwiaka, jakim jest wtyk amerykański.
Najlepsze preparaty do zwalczania wtyka amerykańskiego !
Skuteczne preparaty do zwalczania wtyka amerykańskiego są dostępne w specjalistycznych sklepach z produktami do ochrony roślin lub dezynsekcji. Wtyk amerykański i jego zwalczanie to coraz bardziej popularny temat związany z ochroną roślin i ogrodów w ostatnim czasie. Na rynku istnieje wiele dostępnych preparatów służących do skutecznej kontroli populacji tego insekta. Poniżej prezentujemy kilka przykładów profesjonalnych środków, które mogą być zastosowane do zwalczania wtyków amerykańskich:
Wśród środków wykazujących niską toksyczność dla środowiska, a mające dużą skuteczność w eliminacji pluskwiaków takich jak wtyk amerykański wymienić należy substancje: deltametryna, pyretryna, acetamipryd, cypermetryna. W specjalistycznych sklepach można kupić preparaty pod nazwami handlowymi takimi jak:
-
STRONG MASTER GREEN
-
Decis - To skuteczny środek zawierający pyretroidy, takie jak deltametryna, która jest skuteczna w definitywnej eliminacji wtyka amerykańskiego. Odpowiednikiem o tym samym składzie jest preparat STRONG DELTACAPS FORTE.
-
Mospilan 20 SG - Preparat owadobójczy zawierający substancję czynna acetamipryd, który jest stosowany do kontroli wielu szkodników, w tym wtyka amerykańskiego, którego tańszym odpowiednikiem jest STRONG AGRO MUSCA 20SP mająca ten sam skład i skuteczność.