Krocionogi, czyli wije: wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Krocionogi, czyli wije: wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Jak wyglądają krocionogi i gdzie żyją ?

Krocionogi (z łac. julidae) należą do tzw. stawonogów i są również nazywane wijami. Zwierzęta te posiadają długie, walcowate ciało, zbudowane z wielu segmentów, które charakteryzuje się licznymi odnóżami. Krocionogi są powszechnie spotykane w Polsce i można je znaleźć w różnych siedliskach, w tym na terenach podmokłych, łąkach, polach i w ogrodach. Krocionogi na ogół przybierają brunatną lub czarną barwę i zamieszkują wierzchnie warstwy gleby. Wije pokryte są twardym, zewnętrznym pancerzem, zawierającym dużo soli wapniowych. Krocionogi posiadają również dwie czułki, które są używane do odbierania sygnałów czucia i węchu. Zwierzęta charakteryzują się dużą liczbą odnóży, które mogą przekroczyć nawet 100 par. Wije stanowią integralną część ekosystemu i pomagają w rozkładzie materii organicznej. Najczęściej wybierają swoje kryjówki pod ściółką oraz pod konarami drzew, a także w mchu lub w próchnie.

Jakie są wymiary krocionogów ?

Krocionogi mogą mieć różne rozmiary, ale na ogół nasze rodzime osobniki liczą od kilku milimetrów, do około 5 cm długości. W innych częściach świata krocionogi mogą osiągać większe rozmiary. Największym stawonogiem jest afrykański krocionóg olbrzymi (z łac. archispirostreptus gigas), który zamieszkuje tropikalne i subtropikalne regiony południowo-wschodniej Afryki. Gatunek ten jest jednym z największych krocionogów na świecie i osiąga nawet do 30 cm długości i do około 2 cm grubości.

Jak rozmnażają się krocionogi i ile żyją ?

Wije są gatunkiem rozdzielnopłciowym. Krocionogi rozmnażają się w okresie od maja do września. Samice składają po kilkaset jaj wewnątrz wykopanych gniazd, wydrążonych w glebie. Z jaj po kilku tygodniach wylęgają się larwy. Młode krocionogi są podobne do dorosłych, ale mają mniej segmentów. Z biegiem czasu dochodzi do przyrostu segmentów i pojawiają się nowe odnóża i wydłuża się ciało zwierzęcia. Krocionogi w naszych rodzimych warunkach żyją od 3 do 5 lat.

Jak odżywiają się krocionogi ?

Krocionogi są organizmami roślinożernymi i żywią się liśćmi, trawą oraz związkami pochodzenia organicznego. Odżywiają się martwą materią, pochodzącą z procesów gnilnych. Martwa materia organiczna, taka jak gnijące liście, gałęzie i drewno, to idealne pożywienie dla krocionogów. Żerują aktywnie na tej materii, pomagając w jej rozkładzie. Chętnie spożywają szczątki roślin oraz ich korzenie, kiełki i pędy. Krocionogi pełnią istotną rolę w ekosystemie. Pomagają w rozkładzie związków organicznych, co wspiera proces odnawiania gleby i tworzenia nowych składników odżywczych. Wije stanowią również pożywienie dla innych zwierząt, takich jak ptaki, gady czy ssaki.

Czy krocionogi stwarzają zagrożenie dla człowieka ?

Krocionogi nie stanowią większego niebezpieczeństwa dla ludzi. Nie wykazują agresywnych zachowań i nie gryzą, ani nie kąsają człowieka. Jednak niektóre osoby mogą odczuwać dyskomfort lub lęk przed krocionogami. Istnieje ryzyko, że krocionogi mogą również przenosić bakterie i wywoływać choroby skóry. Nie należy dotykać wijów gołymi rękami, gdyż osobniki wydzielają nieprzyjemną substancję, zawierającą śladowe ilości kwasu solnego i cyjanowodoru. Fizyczny kontakt z krocionogami może wywołać uczulenie i objawy alergiczne, takie jak wysypka, swędzenie czy zaczerwienienie skóry.

Jakie szkody wyrządzają krocionogi ?

Krocionogi mogą niszczyć konstrukcje i elementy drewniane, takie jak pale i fundamenty, pomosty, skrzynie, a także pergole ogrodowe czy altanki. Wije często gromadzą się w drewnianych słupach, filarach i podłogach oraz w pomieszczeniach z konstrukcji drewnianych, takich jak szopy, drewutnie, budki czy baraki. Uwielbiają resztki organiczne i wilgotne miejsca, więc mogą pojawić się w zanieczyszczonych pomieszczeniach w gospodarstwach wiejskich.

Jak zmniejszyć ryzyko zagrożenia ze strony krocionogów ?

Oto kilka prostych sposobów, aby zmniejszyć ryzyko zagrożenia, jakie wywołują krocionogi:

• Usuń wilgoć z pomieszczeń - Krocionogi lubią wilgotne miejsca, takie jak składy drewna, stodoły czy drewutnie. Ważne jest, aby usunąć wilgoć z tych pomieszczeń. Możesz to zrobić poprzez regularną wentylację i składowanie wysuszonego drzewa.

• Utrzymuj czystość w budynkach i ogrodzie - Krocionogi mają tendencję do pojawiania się w miejscach, w których jest dużo brudnych, wilgotnych i zanieczyszczonych pozostałości. Składowanie wilgotnych desek, drzewa, odpadów organicznych, jak słoma czy liście, zwiększa ryzyko pojawienia się wijów.

• Stosuj środki owadobójcze - Jeśli krocionogi są już w Twoim otoczeniu, możesz użyć środków owadobójczych, aby się ich pozbyć. Jednak ważne jest, aby używać insektycydów zgodnie z instrukcjami.

Jak zwalczać krocionogi ?

Krocionogi są powszechnym problemem w gospodarstwach wiejskich. Zazwyczaj gromadzą się w dużych ilościach w miejscach wilgotnych i ciemnych, gdzie szukają swoich kryjówek. Krocionogi mogą powodować uszkodzenia strukturalne poprzez ingerencję w strukturę drewnianych elementów. Aby pozbyć się problemów z wijami, warto zastosować wyselekcjonowane i skuteczne opryski biobójcze. Należy je zastosować w lokalizacjach, w których występują krocionogi, np. w piwnicach, stodołach, stajniach. Można również opryskać glebę wokół budynków i w miejscach ich kryjówek np. przy kompostownikach.

Jakie są skuteczne środki na krocionogi ?

• ALFASEKT PLUS to skuteczny preparat biobójczy, przeznaczony między innymi do zwalczania krocionogów. Występuje w formie koncentratu stężonej zawiesiny, który należy rozcieńczyć z wodą. Produkt wykazuje działanie kontaktowe i żołądkowe i jest przeznaczony do zwalczania owadów pełzających, biegających i latających. Zaleca się przygotować jednoprocentowy roztwór cieczy użytkowej: 1% (50 ml środka na 5 l wody). Preparat jest wydajny, a jeden litr płynu roboczego wystarcza na opryskanie ok. 20 m² powierzchni.

• STRONG PERMETRYNA 40% to środek owadobójczy o działaniu kontaktowym i żołądkowym przeznaczony do zwalczania owadów latających, biegających i pełzających. Wyróżnia go wysoka skuteczność biobójcza przy niskich stężeniach. Przeznaczony jest do zwalczania krocionogów oraz komarów, prusaków, karaluchów, mrówek faraona czy pluskiew. Ponadto preparat jest profesjonalnym produktem do likwidacji larw oraz much w obiektach inwentarskich.

• DRAKER 10.2 to insektycyd w postaci koncentratu mikrokapsułkowanej emulsji do oprysku. Produkt zawiera trzy substancje czynne takie jak cypermetryna, tetrametryna i butotlenek piperonylu (PBO) przeznaczony do użytku profesjonalnego. Szczególnie polecany do zwalczania owadów pełzających, latających i biegających, takich jak: krocionogi, pluskwy, komary, osy, mrówki, karaczany, pchły i kleszcze, zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz obiektów